| Information | |
|---|---|
| has gloss | (noun) a multivalent nonmetallic element of the nitrogen family that occurs commonly in inorganic phosphate rocks and as organic phosphates in all living cells; is highly reactive and occurs in several allotropic forms atomic number 15, P, phosphorus |
| has gloss | eng: Phosphorus (, ) is the chemical element that has the symbol P and atomic number 15. A multivalent nonmetal of the nitrogen group, phosphorus is commonly found in inorganic phosphate rocks. Elemental phosphorus exists in two major forms - white phosphorus and red phosphorus. Although the term "phosphorescence", meaning glow after illumination, derives from phosphorus, glow of phosphorus originates from oxidation of the white (but not red) phosphorus and should be called chemiluminescence. |
| has gloss | eng: Phosphorus has the chemical symbol P, and its atomic number is 15. |
| lexicalization | eng: atomic number 15 |
| lexicalization | eng: Phosphorus |
| lexicalization | eng: P |
| subclass of | (noun) any of the more than 100 known substances (of which 92 occur naturally) that cannot be separated into simpler substances and that singly or in combination constitute all matter element, chemical element |
| has instance | e/Dephosphorylation |
| has instance | e/Hyperphosphorylation |
| has instance | e/Pentose phosphate pathway |
| has instance | e/Phosida |
| has instance | e/Phosphate homeostasis |
| has instance | e/Phosphorus-31 NMR |
| has instance | e/Phossyjaw |
| has instance | e/Protein phosphorylation |
| has instance | c/es/Fosfatos |
| has instance | e/ja/リンの定量 |
| has instance | e/ja/リン鉱石 |
| has instance | e/ja/熔成リン肥 |
| has instance | e/ja/赤リン発煙弾 |
| has instance | e/zh/磷營養 |
| has instance | e/zh/磷的同素异形体 |
| Meaning | |
|---|---|
| Afrikaans | |
| lexicalization | afr: fosfor |
| Arabic | |
| has gloss | ara: الفوسفور عنصر كيميائي في الجدول الدوري، رمزه الكيميائي P وعدده الذري 15 (يسمى في الترجمات الحديثة الأَلْقَن، على وزن فَعْلَن من أَلَقَ البرقُ: لمع وأضاء، ذلك عنصر كيميائي برّاق، رمزه الكيميائي العربي ق). يدخل في تركيب كافة الخلايا الحية، وبسبب نشاطه الكيميائي فهو لا يوجد في الطبيعة بشكل حر. |
| lexicalization | ara: فوسفور |
| lexicalization | ara: فسفور |
| Standard Arabic | |
| lexicalization | arb: فسفور |
| Asturian | |
| has gloss | ast: El fósforu ye un elementu químicu de númberu atómicu 15 y símbolu P, allugáu nel grupu 15 de la tabla periódica. Ye un non metal multivalente que satopa na natura combináu en fosfatos inorgánicos y norganismos vivos pero nunca n'estáu nativu. Ye mui reactivu y oxídase espontáneamente en contautu col oxíxenu atmosféricu emitiendo lluz, dando nome al fenómenu de la fosforescencia. |
| lexicalization | ast: fósforu |
| Azerbaijani | |
| lexicalization | aze: Fosfor |
| Belarusian | |
| has gloss | bel: Фосфар P — хімічны элемент V групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 15. |
| lexicalization | bel: фосфар |
| lexicalization | bel: Фосфар |
| Bengali | |
| has gloss | ben: |- | Critical temperature || 994 K ফসফরাস একটি রাসায়নিক পদার্থ। |
| lexicalization | ben: ফসফরাস |
| Bosnian | |
| has gloss | bos: Fosfor je element 15. grupe hemijskih elemenata. Ima samo jedan stabilan izotop 31P, ali se javlja u više alotropskih modifikacija. |
| lexicalization | bos: fosfor |
| lexicalization | bos: Fosfor |
| Breton | |
| lexicalization | bre: fosfor |
| Bulgarian | |
| has gloss | bul: Фосфорът е химически елемент, който е означен с буквата P в периодичната система на елементите, а атомното му число е 15. Многовалентен неметал от групата на азота, фосфорът се съдържа в неорганичните фосфатни скали и във всички живи клетки, но никога не е единствен елемент — поне в естествени условия. Той е силно реактивен, блести слабо след реакция с кислород (оттук и името), среща се под различни форми, и е много важен елемент за живите организми. Под формата на фосфорна киселина той влиза в състава на нуклеиновите киселини, които играят важна роля при синтезните процеси в живата клетка. Солите на фосфорната киселина, главно калциевият фосфат, са основният градивен материал на костите на гръбначните животни. Големи количества фосфор се съдържат и в мозъчното вещество. Най-важната употреба на фосфора е в производството на торове. Също така той се използва широко при направата на експлозиви, фойерверки, пестициди, пасти за зъби и перилни препарати. |
| lexicalization | bul: фосфор |
| lexicalization | bul: Фосфор |
| Catalan | |
| lexicalization | cat: fòsfor |
| lexicalization | cat: Fòsfor |
| Czech | |
| has gloss | ces: Fosfor, chemická značka P (lat. Phosphorus, zastarale česky kostík /název se neujal/) je nekovový chemický prvek, poměrně hojně se vyskytující v zemské kůře, který má zároveň důležitou roli i ve stavbě živých organizmů |
| lexicalization | ces: fosfor |
| lexicalization | ces: Phosphorus |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ces: zápalky |
| Mandarin Chinese | |
| lexicalization | cmn: lin |
| lexicalization | cmn: 磷 |
| Cornish | |
| lexicalization | cor: fosforus |
| Corsican | |
| has gloss | cos: U Fosfaru (o Fosforu) (simbulu P) hè u 15imu elementu chimicu. A so massa atomica hè 30,973762 g/mol è a so densità hè 1,82 g/cm3 . U Fosfaru hè statu scupertu in u 1669 da Brandt. |
| lexicalization | cos: fosfaru |
| lexicalization | cos: Fosfaru |
| Kashubian | |
| lexicalization | csb: fòsfòr |
| Welsh | |
| has gloss | cym: Elfen gemegol yw Ffosfforws gydar symbol P ar rhif atomig 15 yn y tabl cyfnodol. |
| lexicalization | cym: ffosfforws |
| lexicalization | cym: Ffosfforws |
| lexicalization | cym: ffósfforws |
| Danish | |
| has gloss | dan: Fosfor, også kendt som phosphor i fagligt sprog (på græsk betyder phôs lys og phoros betyder bærende, altså lys-bærende) er et grundstof som har symbolet P og atomnummer 15. På grund af at fosfor er så reaktionsvillig, så finder man ikke frit i naturen. |
| lexicalization | dan: fosfor |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | dan: tændstik |
| German | |
| has gloss | deu: Phosphor (von griechisch φως-φορος phosphoros „lichttragend“, vom Leuchten des weißen Phosphors bei der Reaktion mit Sauerstoff) ist ein chemisches Element mit dem Symbol P und der Ordnungszahl 15. |
| lexicalization | deu: Phosphor |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | deu: Heosphoros |
| Dhivehi | |
| lexicalization | div: ފޮސްފަރަސް |
| Modern Greek (1453-) | |
| has gloss | ell: Ο Φωσφόρος είναι αμέταλλο χημικό στοιχείο με ατομικό αριθμό 15 και ατομικό βάρος 30,97376 . Έχει θερμοκρασία τήξης 44,1 C° και θερμοκρασία βρασμού 280 C°. Το σύμβολό του είναι P. |
| lexicalization | ell: φωσφόρος |
| lexicalization | ell: Φώσφορος |
| lexicalization | ell: φώσφορος |
| Esperanto | |
| has gloss | epo: * Simbolo: P * Atomnumero: 15 * Atompezo: 30,973761 (2) * Kemia serio: pniktogenoj (ne-oficiala nomo), nemetalo * Normala stato solida ĉe 298K * Koloro senkolora/ruĝa/arĝentblanka |
| lexicalization | epo: fosforo |
| lexicalization | epo: forsforo |
| Estonian | |
| has gloss | est: Fosfor (keemiline sümbol P) on keemiline element järjenumbriga 15. |
| lexicalization | est: fosfor |
| Basque | |
| has gloss | eus: Fosforoa (grezieraz: phôs, "argi"; eta phoros, "eramaile") elementu kimiko bat da, P ikurra eta 15 zenbaki atomikoa dituena. Nitrogenoaren taldeko ez-metal multibalentea da. Fosforoa oso arrunta da harri fosfatodun inorganikoetan. |
| lexicalization | eus: fosforo |
| lexicalization | eus: fosforoa |
| Faroese | |
| lexicalization | fao: fosfor |
| Persian | |
| lexicalization | fas: فسفر |
| Finnish | |
| has gloss | fin: Fosfori on alkuaine. Se on moniarvoinen epämetalli, jota löytyy yleisesti epäorgaanisena fosfaattina ja kaikista elävistä soluista, mutta luonnossa ei koskaan vapaana alkuaineena. Fosforin löytänyt alkemisti Hennig Brand löysi aineen sattumalta, kun hän haihdutti tynnyreissä virtsaa ja keräsi pohjalle jääneen sakan ja tiivisti tislauksessa syntyneen nesteen kylmässä vedessä kiinteäksi. |
| lexicalization | fin: fosfori |
| French | |
| has gloss | fra: Le phosphore est un élément chimique de la famille des pnictogènes, de symbole P et de numéro atomique 15. |
| lexicalization | fra: phosphore |
| lexicalization | fra: Phosphore |
| Western Frisian | |
| lexicalization | fry: fosfor |
| Friulian | |
| lexicalization | fur: Fosfar |
| lexicalization | fur: fosfar |
| Gaelic | |
| lexicalization | gla: fosfaras |
| Irish | |
| has gloss | gle: Is dúil cheimiceach é fosfar. Is é an meáchán adamhach atá aige ná 30.973762 g/mol. Tá uimhir adamhach 15 agus siombail P air. |
| lexicalization | gle: fosfar |
| lexicalization | gle: Fosfar |
| Galician | |
| has gloss | glg: O fósforo (P) é o elemento número 15 da táboa periódica; isto é, ten 15 protóns no seu núcleo, e, en estado neutro, outros tantos electróns. |
| lexicalization | glg: fósforo |
| lexicalization | glg: Fósforo |
| Manx | |
| has gloss | glv: She bunstoo eh fosfaar. She yn trimmid breneenagh ta echey ny 30.973762(2) g·mol. Ta earroo breneenagh 15 as cowrey P er. |
| lexicalization | glv: Fosfaar |
| lexicalization | glv: fosfaar |
| Hakka Chinese | |
| has gloss | hak: Lìn (磷) he yit-tsúng Fa-ho̍k Ngièn-su, fa-ho̍k fù-ho vì P, ngièn-tsṳ́ su-muk he 15, tshai Ngièn-su Tsû-khì péu chûng thi-sṳ̍p-ńg vi. |
| lexicalization | hak: Lìn |
| Haitian | |
| has gloss | hat: Fosfò se eleman chimik. |
| lexicalization | hat: Fosfò |
| Hawaiian | |
| has gloss | haw: ‘O pokepola ke kumumea kemikala ‘umikūmālima. |
| lexicalization | haw: Pokepola |
| Serbo-Croatian | |
| lexicalization | hbs: fosfor |
| Hebrew | |
| has gloss | heb: זרחן (Phosphorus, מיוונית: phôs = אור + phoros = נושא , כלומר: נושא או אוחז אור) הוא יסוד כימי אל-מתכתי שסמלו P ומספרו האטומי 15. |
| lexicalization | heb: זרחן |
| Hindi | |
| has gloss | hin: फास्फोरस या फॉस्फोरस एक रासायनिक तत्त्व है जिसका संकेत P है तथा परमाणु संख्या 15 । यह शब्द ग्रीक (यूनानी) भाषा के फॉस (प्रकाश) तथा फोरस (धारक) से मिलकर बना है जिसका शाब्दिक अर्थ हुआ प्रकाश का धारक । ये फॉस्फेट चट्टानों में पाया जाता है । इसकी संयोजकता 1, 3 और 5 होती है । तत्वों की आवर्त सारणी में ये नाईट्रोजन के समूह में आता है । |
| lexicalization | hin: फास्फोरस |
| lexicalization | hin: PAsaPorasa |
| Croatian | |
| has gloss | hrv: *Bijeli fosfor Bijeli fosfor je poluprozirna bijela krutina koja s vremenom požuti zbog formiranja stabilnije konfiguracije crvenog fosfora u tragovima. Čuva se ispod vode. Na zraku pokazuje fosforescenciju, koja je po njemu dobila ime, te pirofornost. Vrlo je otrovan, letalna doza je oko 0.1 g. Bijeli je fosfor toliko reaktivan da se na zraku spontano zapali. Zato se čuva u posudama s vodom. *Crveni fosfor Crveni fosfor je ljubičasto-crvena krutina, stabilna na zraku. Dobiva se duljim grijanjem bijelog fosfora na temperaturi iznad 260 °C, bez nazočnosti zraka. Praktično je netopljiv u svim otapalima. Nije otrovan. |
| lexicalization | hrv: fosfor |
| Hungarian | |
| has gloss | hun: A foszfor (nyelvújításkori magyar nevén vilany) egy nemfémes, szilárd kémiai elem. A rendszáma 15, vegyjele P. Neve görög eredetű, jelentése „fényhozó”. Az ún. biogén elemek közé tartozik, részt vesz fontos szerves molekulák, például DNS, RNS felépítésében. |
| lexicalization | hun: foszfor |
| Armenian | |
| has gloss | hye: Ֆոսֆոր - քիմիական տարր է որի նշանն է P և ատոմային թիվը՝ 15: |
| lexicalization | hye: ֆոսֆոր |
| lexicalization | hye: Ֆոսֆոր |
| Ido | |
| has gloss | ido: <td colspan="2" cellspacing="0" cellpadding="2" align="center">Fosfo |
| lexicalization | ido: fosfo |
| lexicalization | ido: Fosfo |
| Interlingua (International Auxiliary Language Association) | |
| lexicalization | ina: phosphoro |
| Indonesian | |
| has gloss | ind: Jangan dikacaukan dengan Fosforus, unsur kimia berlambang P. Fosfor ialah zat yang dapat berpendar karena mengalami fosforesens (pendaran yang terjadi walaupun sumber pengeksitasinya telah disingkirkan). |
| lexicalization | ind: fosfor |
| lexicalization | ind: Phosphorus |
| lexicalization | ind: Phosphor |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | ind: P |
| Icelandic | |
| has gloss | isl: Fosfór er frumefni með efnatáknið P og er númer fimmtán í lotukerfinu. Fosfór er fjölgildur málmleysingi í niturflokknum og finnst oftast nær í ólífrænum fosfatsteinum og í öllum lifandi frumum en ekki í hreinu formi í náttúrunni. Hann er mjög hvarfgjarn, á sér margar birtingarmyndir og er nauðsynlegur öllum lífverum. Fosfór gefur frá sér dauft ljós er hann binst við súrefni. Orðið fosfór er komið úr grísku, og þýðir í raun ljósberi: phôs sem þýðir „ljós“, and phoros sem þýðir „sá sem ber eða beri“ - þ.e.a.s. ljósberi. Forngrikkir kölluðu reikistjörnuna Venus fosforos. |
| lexicalization | isl: fosfór |
| lexicalization | isl: Fosfór |
| Italian | |
| lexicalization | ita: fosforo |
| Javanese | |
| has gloss | jav: Fosfor iku unsur kimia sing lambangé P kanthi nomor atom 15. Fosfor arupa nonlogam, kanthi valènsi akèh, klebu golongan nitrogen, akèh ditemoni ing waton fosfat anorganik lan jroning kabèh sel urip nanging ora tau ditemoni ing wangun unsur bébasé. Fosfor reaktif banget, mancaraké pendhar cahya sing lemah nalika nggabung karo oksigen, ditemokaké ing manéka bentuk, lan arupa unsur wigati jroning makluk urip. Kagunaan fosfor sing paling wigati yaiku jroning panggawéyan lemi, lan sacara wiyar dipigunakaké ing bahan panjeblug, rèk, mbang api, pestisida, odhol, lan dhéterjèn. |
| lexicalization | jav: fosfor |
| Lojban | |
| has gloss | jbo: nio lo sackycmu goi koa cu ratni li 15 li 30pi973762 fio sinxa lao xy. P xy. gie tcefra naljinme gie kakne lenu zbaselxui sekai le ka gusfradie |
| lexicalization | jbo: sackycmu |
| Japanese | |
| lexicalization | jpn: 燐 |
| lexicalization | jpn: リン |
| Kannada | |
| has gloss | kan: ರಂಜಕ (Phosphorus) ಒಂದು ಅಲೋಹ ಮೂಲವಸ್ತು. ಇದನ್ನು ಜರ್ಮನಿಯ ಹೆನ್ನಿಗ್ ಬ್ರಾಂಡ್ ಎಂಬವರು ೧೬೬೯ರಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಹಿಡಿದರು. ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಕೋಶಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇರುತ್ತದೆ .ಮನುಷ್ಯರ ಹಲ್ಲು ಹಾಗೂ ಎಲುಬುಗಳ ರಚನೆ ಹಾಗೂ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಇದು ಅತ್ಯವಶ್ಯಕ ಮೂಲಧಾತುವಾಗಿದೆ. ರಂಜಕದ ಬಣ್ಣ ಮೂಲತಃ ಬಿಳಿಯಾದರೂ ಕೆಂಪು ಹಾಗೂ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿಯೂ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಔಷಧ, ಕೀಟನಾಶಕ, ಮಾರ್ಜಕ, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮುಂತಾದವುಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಕೆಂಪು ರಂಜಕ ಬೆಂಕಿಕಡ್ಡಿ ತಯಾರಿಕೆಯ ಮುಖ್ಯ ಕಛ್ಛಾವಸ್ತು. |
| lexicalization | kan: ರಂಜಕ |
| Georgian | |
| has gloss | kat: ფოსფორი(სიმბოლო P) — ელემენტთა პერიოდული სისტემის მეხუთე ჯგუფის მთავარი ქვეჯგუფის ელემენტია. ჟანგბადის მიმართ ფოსფორს შეუძლია გამოავლინოს 5–ის ტოლი ვალენტობა, წყალბადის მიმართ კი 3–ის ტოლი ვალენტობა. თავისი სავალენტო ელექტრონებით ფოსფორი კოვალენტურ ბმებს წარნოქმნის როგორც ჟანგბადთან, ისე წყალბადთან. ატომის აღნაგობა განსაზღვრავს ფოსფორის უმაღლესი ჟანგბადნაერთის შედგენილობას და აქროლადი წყალბადნაერთის შემადგენლობას. |
| lexicalization | kat: ფოსფორი |
| Kazakh | |
| lexicalization | kaz: фосфор |
| Komi | |
| has gloss | kom: Фосфор (P) тайӧ 15-ӧд химия элемент, абу кӧртулов. Топыдлун (еджыд фосфор) - 1,82 г/см³. Сылӧм температура - 317,3 K. |
| lexicalization | kom: Фосфор |
| Korean | |
| has gloss | kor: 인(燐,phosphorus)은 화학 원소로 원자 기호는 P이고 원자 번호는 15다. 질소족에 속하는 다가 원자로 인산염과 모든 생물 세포 내에서 발견된다. 반응성이 높아 자연 상태에서는 순수한 인의 형태로는 존재하지 않는다. 여러 동소체가 존재하며, 비료의 주요 성분이기도 하다. 그밖에 화약, 성냥, 불꽃놀이, 농약, 치약, 세제 등에도 쓰인다. |
| lexicalization | kor: 인 |
| lexicalization | kor: 인소 |
| Kurdish | |
| lexicalization | kur: fosfor |
| Latin | |
| lexicalization | lat: phosphorus |
| lexicalization | lat: Phosphorus |
| Latvian | |
| lexicalization | lav: fosfors |
| Ligurian | |
| has gloss | lij: In ta sciensa o fosforo l'è un elemento chimico co o scimbolo P e o numeo atomigo 15. |
| lexicalization | lij: Fosforo |
| Limburgan | |
| lexicalization | lim: fosfór |
| Lithuanian | |
| has gloss | lit: Fosforas – cheminis periodinės elementų lentelės elementas, žymimas P, eilės numeris 15. |
| lexicalization | lit: fosforas |
| lexicalization | lit: Fosforas |
| Letzeburgesch | |
| has gloss | ltz: |} |} Phosphor (Symbol P) ass e chemescht Element mat der Uerdnungszuel 15 am Periodesystem vun den Elementer. Seng relativ Atommass ass 30,973761. |
| lexicalization | ltz: Phosphor |
| Malayalam | |
| has gloss | mal: അണുസംഖ്യ 15 ആയ മൂലകമാണ് ഫോസ്ഫറസ്. P ആണ് ആവര്ത്തനപ്പട്ടികയിലെ ഇതിന്റെ പ്രതീകം. ഗ്രീക്കുഭാഷയില് ഫോസ് എന്നതിന് ‘പ്രകാശം’ എന്നും ഫൊറസ് എന്നതിന് ‘വാഹകന്’ എന്നുമാണ് അര്ത്ഥം. ഇതില് നിന്നാണ് ഫോസ്ഫറസ് എന്ന നാമത്തിന്റെ ഉല്ഭവം. ഭാവഹം എന്നാണ് ഈ മൂലകത്തിന്റെ മലയാളനാമധേയം. ആവര്ത്തനപ്പട്ടികയില് നൈട്രജന്റെ ഗ്രൂപ്പില് ഉള്പ്പെടുന്ന ഫോസ്ഫറസ്, ഫോസ്ഫേറ്റ് പാറകളില് നിന്നുമാണ് സാധാരണയായി ലഭിക്കുന്നത്. എങ്കിലും നൈട്രജനില് നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി പ്രവര്ത്തനശേഷി കൂടിയ ഒരു മൂലകമാണിത്. അതു കൊണ്ടുതന്നെ പ്രകൃതിയില് ഇത് സ്വതന്ത്ര രൂപത്തില് കാണപ്പെടുന്നേയില്ല. |
| lexicalization | mal: ഫോസ്ഫറസ് |
| Marathi | |
| lexicalization | mar: फॉस्फरस |
| Macedonian | |
| lexicalization | mkd: фосфор |
| Maltese | |
| lexicalization | mlt: fosfru |
| Mongolian | |
| lexicalization | mon: сүүмэг |
| Maori | |
| has gloss | mri: Ko pūtūtae-whetū ("P") he pūmotu. Ko te taungota, 15; ko te Takiwā, 3; ko te Rōpū, 15. |
| lexicalization | mri: pūtūtae-whetū |
| lexicalization | mri: Pūtūtae-whetū |
| Malay (macrolanguage) | |
| has gloss | msa: Fosforus, (daripada Bahasa Yunani phôs bermaksud "cahaya", dan phoros bermaksud "pembawa"), adalah unsur kimia dalam jadual berkala yang bersimbolkan P dan mempunyai nombor atom 15. Sejenis unsur bukan logam yang multivalen dalam kumpulan nitrogen, fosforus biasa dijumpai dalam batuan fosfat tak organik dan dalam semua sel-sel hidupan. Oleh sebab kereaktifannya yang tinggi, ia tidak pernah dijumpai dalam bentuk bebas dalam alam semulajadi. Ia memancarkan bara kelam apabila terdedah kepada oksigen (maka terbitan bahasa Yunani dan bahasa Latin yang bermaksud bintang fajar), wujud dalam beberapa bentuk alotrop, dan adalah unsur penting bagi semua organisma hidup. Penggunaan fosforus secara komersil yang terpenting adalah dalam pembuatan baja. Ia juga digunakan secara meluas dalam bahan letupan, mancis, bunga api, pestisid, ubat gigi, dan detergen. |
| lexicalization | msa: fosforus |
| Low German | |
| has gloss | nds: Phosphor (afleidt von dat greeksche φως-φορος – „lichtdrägend“, wegen dat Lüchten von den witten Phosphor) is en chemisch Element, dat mit dat Teken P afkött warrt un de Atomtall 15 hett. Phosphor höört to de Nichtmetallen un speelt bi all Levwesen en wichtig Rull. |
| lexicalization | nds: Phosphor |
| Dutch | |
| has gloss | nld: Fosfor is een scheikundig element met symbool P en atoomnummer 15. Het is een niet-metaal dat in verschillende kleuren kan voorkomen waarvan rode fosfor en witte fosfor het bekendst zijn. |
| lexicalization | nld: fosfor |
| Norwegian Nynorsk | |
| has gloss | nno: Fosfor er eit ikkje-metallisk grunnstoff med kjemisk symbol P og atomnummer 15. Det er plassert i gruppe 15 i p-blokka i periodesystemet. |
| lexicalization | nno: fosfor |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | nno: fyrstikk |
| Norwegian Bokmål | |
| lexicalization | nob: fosfor |
| Norwegian | |
| has gloss | nor: Fosfor er et grunnstoff med kjemisk symbol P og atomnummer 15. |
| lexicalization | nor: fosfor |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | nor: fyrstikk |
| Novial | |
| has gloss | nov: Fosfore es li dek-sinkesmi kemial elemente. |
| lexicalization | nov: Fosfore |
| Occitan (post 1500) | |
| lexicalization | oci: fosfòr |
| Panjabi | |
| has gloss | pan: ਫ਼ਾਸਫ਼ੋਰਸ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Phosphorus) ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪਰਮਾਣੂ-ਅੰਕ 15 ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ P ਨਾਲ ਨਿਵੇਦਨ ਕਿਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪਰਮਾਣੂ-ਭਾਰ 30.973762 amu ਹੈ। ਬਾਹਰੀ ਕੜੀ |
| lexicalization | pan: ਫ਼ਾਸਫ਼ੋਰਸ |
| Iranian Persian | |
| lexicalization | pes: فسفر |
| Western Panjabi | |
| lexicalization | pnb: فاسفورس |
| Polish | |
| has gloss | pol: Fosfor (P, gr. phosphoros – "niosący światło") to pierwiastek chemiczny, niemetal. Jedynym stabilnym izotopem fosforu jest 31P. |
| lexicalization | pol: fosfor |
| Portuguese | |
| has gloss | por: O fósforo (grego φωσφόρος [phosphorus], portador de luz) é um elemento químico de símbolo P, número atômico 15 (15 prótons e 15 elétrons) e massa atómica igual a 31 u. |
| lexicalization | por: Fosforo |
| lexicalization | por: fósforo |
| Quechua | |
| has gloss | que: Phusphuru (musuq latin simipi: phosphorus, grigu simimanta: Φωσφόρος [phosphóros], "achkiy apaq"), P nisqaqa huk sinchi kaq, mana q'illay qallawam. |
| lexicalization | que: phusphuru |
| Romansh | |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | roh: zulper |
| lexicalization | roh: zulprin |
| Moldavian | |
| has gloss | ron: Fosforul(din "phos"= lumină, "pherein"= a purta) este un element din tabelul periodic având simbolul P şi numărul atomic 15. Localizare Fosforul nu poate exista liber în natură deoarece are o mare afinitate pentru oxigen. Se găseşte numai sub formă de compuşi, mai ales fosfaţi. Principalul mineral care conţine fosfor este apatita. Totodată se află în corpul plantelor şi animalelor sub formă de combinaţii anorganice(carapacea scoicilor, oasele vertebratelor) şi sub formă de compuşi organici(sânge, creier, păr, fibre musculare, gălbenuş de ou, lapte). Descoperire Fosforul a fost descoperit in anul 1669 de catre alchimistul german Hennig Brand din Hamburg. Acesta a supus niste reziduuri de urina la un proces de calcinare in retorta, in absenta aerului. Fosfatii din urina au suferit un proces de reducere sub influenta carbonului format prin pirogenarea resturilor organice continute. |
| lexicalization | ron: fosfor |
| Russian | |
| has gloss | rus: Фосфор — один из самых распространённых элементов земной коры, его содержание составляет 0,08—0,09 % её массы. В свободном состоянии не встречается из-за высокой химической активности. Образует около 190 минералов, важнейшими из которых являются апатит Ca5(PO4)3(F,Cl,OH) фосфорит Ca3(PO4)2 и другие. Фосфор содержится во всех частях зелёных растений, ещё больше его в плодах и семенах (см. фосфолипиды). Содержится в животных тканях, входит в состав белков и других важнейших органических соединений (АТФ), является элементом жизни. |
| lexicalization | rus: фосфор |
| Sicilian | |
| has gloss | scn: Lu fòsfuru è n'elimentu chìmicu. L`àtomu di fòsfuru si cumponi di 15 protoni e 16 neutroni. Lu sìmmulu chìmicu è P. |
| lexicalization | scn: fosfuru |
| lexicalization | scn: Fosfuru |
| Slovak | |
| has gloss | slk: Fosfor (z gréčtiny phosphorus - svetlo nosiaci) je chemický prvok v periodickej tabuľke prvkov, ktorý má značku P a protónové číslo 15. Ako čistá látka sa vyskytuje v troch modifikáciách: biely, červený a čierny fosfor. Elektrónová konfigurácia fosforu je 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3 a vo valenčných p orbitáloch má tri nespárené elektróny. V zlúčeninách sa vyskytuje v oxidačných stupňoch od -III po V. Fosfor a jeho zlúčeniny majú široké využitie v rôznych odvetviach priemyslu od zložiek zubných pást po pesticídy. |
| lexicalization | slk: fosfor |
| lexicalization | slk: Fosfor |
| Slovenian | |
| lexicalization | slv: fosfor |
| Castilian | |
| lexicalization | spa: Fosforo |
| lexicalization | spa: Fósforo |
| Albanian | |
| has gloss | sqi: Fasfori është i vetmi element i grupit 15 i cili në natyrë nuk gjendet i lirë por vetëm në formë të komponimeve. Ai është pjesë përbërëse e mineraleve, formohet me zbërthimin e shkëmbinjëve ose të mbeturinave bimore. Mineralet më të përhapura të tij janë: * Fosforiti Ca3(PO4)2 dhe * apatiti Ca5F(PO4)3. Në sasi të konsiderueshme gjendet te organizmat e gjallë; në albumine të bimëve, ndërsa te shtazët fosfor ka sidomos në albumine të qumështit, në gjak dhe tru. Fosfor ka edhe në eshtra të shtazëve, në formë të fosfateve të kalciumit dhe të magnezit. Fosfat kalciumi ka edhe në fekalet e zogjve guano, të cilat përdoren si plehra minerale. |
| lexicalization | sqi: fosfori |
| lexicalization | sqi: fosfor |
| Serbian | |
| lexicalization | srp: фосфор |
| Saterfriesisch | |
| lexicalization | stq: Phosphor |
| Swahili (macrolanguage) | |
| has gloss | swa: Posferi (pia: fosferi, posiforasi, fosforasi) ni elementi simetali yenye namba atomia 15 katika mfumo radidia na uzani atomia 30.973762 . Alama yake ni P. Jina latokana na kigiriki φως-φορος (foos-foros - "yenye nuru") kwa sababu posfori nyeupe hung'aa ikijibutika na oksijeni. |
| lexicalization | swa: Posferi |
| Swedish | |
| has gloss | swe: Fosfor (P) är ett icke-metalliskt grundämne tillhörande kvävegruppen. Fosfor ingår i kemiskt bunden form i RNA och DNA, och är nödvändig för alla levande celler. Fosfor kan inte hittas i fri form i naturen, på grund av hög kemisk reaktionsförmåga. |
| lexicalization | swe: fosfor |
| Kiswahili | |
| lexicalization | swh: posferi |
| Tamil | |
| has gloss | tam: பாஸ்பரஸ் (ஆங்கிலம்: Phosphorus, IPA: [ˈfɒsfərəs], Greek: phôs "ஒளி" + phoros "பெற்றிருப்பது") என்னும் வேதியியல் தனிமம் சில வகையான பாறைகளில் கிடைக்கும் ஒரு பொருள். இத் தனிமம் நைட்ரஜன் நெடுங்குழுவைச் சேர்ந்த மாழையிலி வகையைச் சேர்ந்தது. அணுவெண் 15 கொண்ட இத்தனிமத்தின் வேதியியல் குறி P ஆகும். இத் தனிமத்தின் வேதியியல் வினையில் பங்கு கொள்ளும் எதிர்மின்னிகளைக் கொண்டு இது பல் இயைனித் தனிமம் எனப்படுகின்றது. |
| lexicalization | tam: பாஸ்பரஸ் |
| lexicalization | tam: பாசுபரசு |
| lexicalization | tam: தீமுறி |
| lexicalization | tam: பிரகாசிதம் |
| Telugu | |
| has gloss | tel: భాస్వరం లేదా ఫాస్ఫరస్ (Phosphorus) ఒక మూలకము. దీని సంకేతము P మరియు పరమాణు సంఖ్య 15. ఇది స్వేచ్ఛగా ప్రకృతిలో లభించదు. ఇతర మూలకాలతో కలిసివుంటుంది. జీవకణాలన్నింటి కేంద్రకామ్లాలు అయిన డి.ఎన్.ఎ. మరియు ఆర్.ఎన్.ఎ.లలో ఇది ఒక మూల పదార్ధము. |
| lexicalization | tel: ఫాస్ఫరస్ |
| lexicalization | tel: భాస్వరము |
| lexicalization | tel: భాస్వరం |
| Tajik | |
| has gloss | tgk: Фосфор (P) |
| lexicalization | tgk: фосфор |
| lexicalization | tgk: Фосфор |
| lexicalization | tgk: fosfor |
| Thai | |
| has gloss | tha: ฟอสฟอรัส เป็นธาตุอโลหะ เลขอะตอม 15 สัญลักษณ์ P |
| lexicalization | tha: ฟอสฟอรัส |
| lexicalization | tha: ธาตุฟอสฟอรัส |
| Turkish | |
| has gloss | tur: Fosfor insan vücudunda kalsiyumdan sonra en fazla bulunan kimyasal elementtir. Simgesi P' ve atom numarası 15 dir. |
| lexicalization | tur: fosfor |
| lexicalization | tur: Fosfor |
| Uighur | |
| has gloss | uig: | class="wikitable" border="1" |- ! |- | |- ! ئۇمۇمىي |- | ئىسمى |- | سىمۋولى |- | نومۇرى |- | ئىلمېنىت كاتېگورىيىسى |- | گۇرۇپپىسى |- | دەۋرى |- | كۆرۈنىشى |- | ئۆلچەملىك ئاتوم ئېغىرلىقى |- ! فىزىكىلىق ئالاھىدلىكلىرى |- |ماددا ھالىتى |- | ئېرىش نۇقتىسى |- | قايناش نوقتىسى |- | زىچلىقى |- | پارلىنىش ئىسسىقلىقى |- | ئاۋاز سۈرئىتى |- | مول ھەجىمى |- ! ئاتوم ئالاھىدلىكلىرى |- | كرىستاللىق تۈزۈلۈشى |- | ئاتوم رادىئۇسى |- | كوۋالېنتلىق رادىئۇسى |- | |- | |- | |- ! باشقا ئالاھىدلىكلىرى |- | ئېلېكتر مەنپىيلىكى |- | سېلىشتۇرما ئىسسىقلىق سىغىمى |- | توك ئۆتكۈزۈشچانلىقى |- | ئىسسىقلىق ئۆتكۈزۈشچانلىقى |- | |} ئۇمۇمىي |
| lexicalization | uig: فوسفور |
| Ukrainian | |
| lexicalization | ukr: фосфор |
| lexicalization | ukr: Фосфор |
| Urdu | |
| lexicalization | urd: فاسفورس |
| lexicalization | urd: شبتاب |
| Uzbek | |
| has gloss | uzb: Fosfor - unsurlar davriy jadvalining 15 unsuri, metallmas. |
| lexicalization | uzb: Fosfor |
| lexicalization | uzb: фосфор |
| lexicalization | uzb: fosfor |
| Vietnamese | |
| has gloss | vie: Phốtpho, (từ tiếng Hy Lạp: phôs có nghĩa là "ánh sáng" và phoros nghĩa là "người/vật mang"), là một nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn có ký hiệu P và số nguyên tử 15. Là một phi kim đa hóa trị trong nhóm nitơ, phốtpho chủ yếu được tìm thấy trong các loại đá phốtphat vô cơ và trong các cơ thể sống. Do độ hoạt động hóa học cao, không bao giờ người ta tìm thấy nó ở dạng đơn chất trong tự nhiên. Nó phát xạ ra ánh sáng nhạt khi bị phơi ra trước ôxy (vì thế có tên gọi của nó trong tiếng Latinh để chỉ "ngôi sao buổi sáng", từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là "ánh sáng" và "mang"), và xuất hiện dưới một số dạng thù hình. Nó cũng là nguyên tố thiết yếu cho các cơ thể sống. Sử dụng quan trọng nhất trong thương mại của nó là để sản xuất phân bón. Nó cũng được sử dụng rộng rãi trong các loại vật liệu nổ, diêm, pháo hoa, thuốc trừ sâu, thuốc đánh răng và chất tẩy rửa. |
| lexicalization | vie: phốtpho |
| lexicalization | vie: Photpho |
| lexicalization | vie: Phốt pho |
| lexicalization | vie: Phốt-pho |
| lexicalization | vie: Phốtpho |
| lexicalization | vie: photpho |
| Volapük | |
| lexicalization | vol: fosfin |
| Waray (Philippines) | |
| has gloss | war: An Phosphorus amo an elemento kimikal nga may ihap atomika nga 15. An tigaman hini amo an agi nga P. |
| lexicalization | war: Phosphorus |
| Yoruba | |
| lexicalization | yor: Phosphorus |
| Yue Chinese | |
| has gloss | yue: | class="wikitable" | style="float: right; margin: 0px; margin-left: .5em" | |+ <font size="+1">磷嘅特性 |----- |colspan="2" cellspacing="0" cellpadding="2"| |align="center" border="0" |----- |colspan="2" align="center"|硅 - 磷 - 硫 |----- |rowspan="3" valign="center"|氮磷砷 |----- |align="center"| 元素周期表 |} |----- !colspan="2" style="background:#a0ffa0"|總體特性 |----- |名稱, 符號, 序號 |磷、P、15 |----- |系列 ||非金屬 |----- |族, 周期, 元素分區 |15族(VA), 3, p |----- |密度、硬度 |白磷： 1823 kg/m3，NA紅磷： 2340 kg/m3，NA黑磷： 2670 kg/m3，NA |----- |顏色同埋外表 |無色 / 紅色 / 銀白色 |----- |地殼含量 |0.09 % |----- !colspan="2" style="background:#a0ffa0"|原子屬性 |----- |原子量 |30.973762(2)原子量單位 |----- |原子半徑 (計算值) |100（98）pm |----- |共價半徑 |106 pm |----- |範德華半徑 |180 pm |----- |價電子排布 |[氖]3s23p3 |----- |電子喺每能級嘅排布 |2，8，5 |----- |氧化價（氧化物） |±3，5，4（弱酸性） |----- |晶體結構 |單斜晶體 |----- !colspan="2" style="background:#a0ffa0"|物理屬性 |----- |物質狀態 |固態 |----- |熔點 |317.3 K（44.2 °C） |----- |沸點 |550 K （277 °C） |----- |摩爾體積 |17.02×10-6m3/mol |----- |汽化熱 |12.129 kJ/mol |----- |熔化熱 |0.657 kJ/mol |----- |蒸氣壓 |20.8 帕（294K） |----- |聲速 |無數據 |----- !colspan="2" style="background:#a0ffa0"|其他性質 |----- |電負性 |2.19（鮑林標度） |----- |比熱 |1040 J/(kg·K) |----- |電導率 |1.0×10-9/(米歐姆) |----- |熱導率... |
| lexicalization | yue: 磷 |
| Chinese | |
| has gloss | zho: | class="wikitable" | style="float: right; margin: 0px; margin-left: .5em" | |+ <font size="+1">磷的特性 |----- |colspan="2" cellspacing="0" cellpadding="2"| |align="center" border="0" |----- |colspan="2" align="center"|硅 - 磷 - 硫 |----- |rowspan="3" valign="center"|氮磷砷 |----- |align="center"| 元素周期表 |} |----- !colspan="2" style="background:#a0ffa0"|总体特性 |----- |名称, 符号, 序号 |磷、P、15 |----- |系列 ||非金属 |----- |族, 周期, 元素分区 |15族(VA), 3, p |----- |密度、硬度 |白磷： 1823 kg/m3，NA红磷： 2340 kg/m3，NA黑磷： 2670 kg/m3，NA |----- |颜色和外表 |无色 / 红色 / 银白色 |----- |地壳含量 |0.09 % |----- !colspan="2" style="background:#a0ffa0"|原子属性 |----- |原子量 |30.973762(2)原子量单位 |----- |原子半径 (计算值) |100（98）pm |----- |共价半径 |106 pm |----- |范德华半径 |180 pm |----- |价电子排布 |[氖]3s23p3 |----- |电子在每能级的排布 |2，8，5 |----- |氧化价（氧化物） |±3，5，4（弱酸性） |----- |晶体结构 |单斜晶体 |----- !colspan="2" style="background:#a0ffa0"|物理属性 |----- |物质状态 |固态 |----- |熔点 |317.3 K（44.2 °C） |----- |沸点 |550 K （277 °C） |----- |摩尔体积 |17.02×10-6m3/mol |----- |汽化热 |12.129 kJ/mol |----- |熔化热 |0.657 kJ/mol |----- |蒸气压 |20.8 帕（294K） |----- |声速 |无数据 |----- !colspan="2" style="background:#a0ffa0"|其他性质 |----- |电负性 |2.19（鲍林标度） |----- |比热 |1040 J/(kg·K) |----- |电导率 |1.0×10-9/(米欧姆) |----- |热导率... |
| lexicalization | zho: 磷 |
| Show unreliable ▼ | |
| lexicalization | zho: 火柴 |
| Standard Malay | |
| lexicalization | zsm: fosforus |
Lexvo © 2008-2022 Gerard de Melo. Contact Legal Information / Imprint
